μονοχρωμόμετρο

Όργανο με το οποίο μπορεί να απομονωθεί μία στενή ζώνη μηκών κύματος από μία δέσμη φωτός ή από άλλη ακτινοβολία. Συνήθως αυτό γίνεται δυνατό με ένα φράγμα περίθλασης ή πρίσμα που αναλύει τη δέσμη στα συνιστώντα μήκη κύματος, και μία λεπτή σχισμή από όπου μπορεί να περάσει η επιθυμητή ζώνη μηκών κύματος. Μπορούν τότε να εξεταστούν μεταβολές στην ένταση της μονοχρωματικής δέσμης. μ. νετρονίων.Συσκευή που κάνει δυνατή την επιλογή νετρονίων ανάλογα με την ταχύτητα και τη διεύθυνση κίνησής τους και χρησιμοποιείται στη μελέτη των αντιδράσεων των νετρονίων και της ύλης σύμφωνα με τις ταχύτητες τους. Υπάρχουν τρία είδη μ.ν.: α) ο επιλογέας του χρόνου πτήσης. Χρησιμοποιείται μόνο με πηγές που παράγουν νετρόνια κατά παλμούς, τα οποία ανιχνεύονται στην έξοδο της πηγής και σε ορισμένη απόσταση από την πηγή. Με ειδικές ηλεκτρονικές συσκευές γίνεται δυνατός ο καθορισμός του χρόνου που χρειάζονται τα νετρόνια για να διανύσουν αυτήν την απόσταση. Οι συσκευές μέτρησης πρέπει να ευαισθητοποιούνται για πολύ εύκολα χρονικά διαστήματα. Τα νετρόνια που έχουν ταχύτητα μικρότερη από την ταχύτητα των νετρονίων που επιλέγονται φτάνουν αργότερα στη συσκευή μέτρησης, ενώ τα ταχύτερα φτάνουν νωρίτερα, δηλ. σε χρόνους που η συσκευή δεν είναι ευαίσθητη, β) Μηχανικό μ. Αποτελείται από ένα περιστρεφόμενο κύλινδρο που περιέχει τμήματα από κάδμιο ικανά να απορροφούν έντονα τα θερμικά νετρόνια. Η συσκευή μέτρησης, τοποθετημένη σε καθορισμένη απόσταση από τον κύλινδρο, μπορεί να ευαισθητοποιηθεί σε καθορισμένο χρονικό διάστημα μετά τη διέλευση των νετρονίων. Σε αυτό το χρονικό διάστημα αντιστοιχεί μία ορισμένη ταχύτητα. Η επιλογή ταχυτήτων μπορεί να γίνει δυνατή με τη βοήθεια ενός δεύτερου περιστρεφόμενου κυλίνδρου που επιτρέπει στα νετρόνια να περάσουν μόνο αφού περάσει κάποιο χρονικό διάστημα μετά τη διέλευσή τους από τον πρώτο, και έτσι γίνεται δυνατός ο διαχωρισμός εκείνων που έχουν τελείως καθορισμένες ταχύτητες, γ) Κρυσταλλικός μ. Χρησιμοποιεί το φαινόμενο της περίθλασης των νετρονίων από κρυστάλλους. Η γωνία απόκλισης σχετίζεται με το μήκος κύματος των νετρονίων και, επομένως, με την ταχύτητά τους. Με μεταβολή της γωνίας στην οποία έχει τοποθετηθεί ο κρύσταλλος, μπορεί να γίνει διαχωρισμός των διαφορετικών ταχυτήτων των νετρονίων.